• wyświetla numer strzału i jego prędkość,
• wyświetla pomiar do momentu następnego strzału,
• możliwość przeglądania prędkości zapamiętanych strzałów,
• pamięć na jedną serię od 2 do 32 numerowanych strzałów,
• pomiar maksymalnej, minimalnej i średniej prędkości, maksymalnego rozrzutu oraz średniego odchyłu prędkości,
• możliwość wykasowania prędkości pojedyńczego strzału z automatyczną korektą statystyki,
• wtyczka  do podłączenia pilota lub drukarki,
• możliwość rozbudowy do wyższych modeli,
• czas pracy 48 godzin ciągłego użycia przy zasilaniu baterią alkaliczną 9V.

• broń pneumatyczna i bocznego zapłonu -> 0.90 m.
• łuk i kusza -> 1.20 m
• strzelba śrutowa -> 1.50 m.
• karabin/sztucer -> 3.00 do 4.50 m.

Innym sposobem pomiaru prędkości śrutu jest pomiar prędkości na podstawie dźwięku

Co będzie potrzebne do pomiaru ? Dwie kartki, mikrofon komputerowy i komputer wyposażony w miarę dobra kartę dźwiękowa. Karty Sound Blaster sprawdzają się bardzo dobrze.

Zasada pomiaru jest prosta - należy ustawić pionowo dwie kartki w odległości dokładnie 1 metra, pomiędzy kartkami w odległości dokładniej 50 cm od każdej kartki należy ustawić mikrofon podłączony do peceta, ale tak żeby w niego przypadkiem nie trafić :)

Na komputerze potrzebne będzie oprogramowanie do nagrywania i obróbki dźwięku, np. Cool Edit 2000, ma bardzo duże możliwości, a poza tym jest w wersji shareware dostępny w internecie.

Pomiar przebiega następująco : włączamy mikrofon, klikamy nagrywanie w programie, strzelamy w kartki, wyłączamy nagrywanie. To wszystko jeżeli chodzi o część praktyczna.    

Mikrofon powinien zarejestrować kolejne wydarzenia : wystrzał, uderzenie w pierwsza kartkę, uderzenie w druga kartkę, uderzenie w kulochwyt.

Dźwięk należy nagrywać z częstotliwością próbkowania 44100, pozwoli to na dokładne zarejestrowanie występujących zdarzeń. Po zarejestrowaniu pierwszego trafienia w kartkę można sprawdzić ile czasu (ile próbek) minęło do trafienia drugiej kartki.

Określając ten czas będziemy wiedzieli ile czasu śrut potrzebuje na przebycie jednego metra, wiedząc to możemy łatwo wyliczyć prędkość w m/s.

W programie Cool Edit po otwarciu i odpowiednim powiększeniu nagrania powinniśmy zobaczyć przebieg falowy dźwięku ... i tu zaczynają się problemy.

W pomieszczeniach o malej kubaturze huk wystrzału donośnie odbija się od ścian kompletnie zakłócając slaby odgłos trafianych kartek przez co nie niezwykle trudno wyłowić moment trafienia kartek z przebiegu falowego. Właściwie uniemożliwia to określenie prędkości obrotowej .. ale ... jest inny sposób.

Można zastosować metodę mniej finezyjna, ale bardziej skuteczna jeśli chodzi o małe pomieszczenia. Eksperymentowi towarzysza dwa głośne wydarzenia, pierwszym jest wystrzał, drugim uderzenie w kulochwyt którym w tym przypadku była deska. Znając odległość lufy od deski można określić prędkość śrutu w metrach na sekundę.

 Opisze po kolei jak to zrobić.

Pierwsze co trzeba zrobić to zmierzyć odległość końca lufy od kulochwytu. Mikrofon powinien stać dokładnie w połowie tej odległości, nieco z boku.

Kolejny krok to nagranie dźwięku wystrzału w programie Cool Edit.  Przebieg falowy wygląda następująco :

Następnie powiększamy wykres wzdłuż osi poziomej, i korzystając z opcji w menu View/Display Time Format zmieniamy jednostki osi poziomej z sekund na próbki. Oto co powinniśmy widzieć :

Analiza powyższego przebiegu nie jest trudna.

Strzał rozpoczął się około próbki 8050, jednakże huk pojawił się dopiero około 8100.

50 próbek o niskiej amplitudzie na pewno nie jest hukiem, szczerze mówiąc nie wiem co to jest, może dźwięk ślizgającego się w lufie śrutu?

W każdym razie należy przyjąć ze śrut opuścił lufę w "chwili" 8100, ponieważ huk nie może się rozlegać zanim śrut nie opuści lufy.

Mniej więcej w próbce 8650 rozlega się drugi głośny dźwięk - to trzask trafionej deski. Oznacza to ze śrut przebył drogę od końca lufy do deski w około 550 próbek.

Oczywiście dokładny pomiar nie może się opierać na metodzie "na oko", można dokładnie określić różnice w próbkach zaznaczając myszka interesującą nas część przebiegu, program poda nam długość zaznaczenia.

Zaznaczamy wiec fragment od początku strzału do momentu uderzenia w deskę.

Okazało się ze dwa ważne dla nas wydarzenia dzieli dokładnie 535 próbek - na rysunku zaznaczyłem jasnym prostokątem okienko w którym program podaje długość zaznaczenia. Teraz chwila obliczeń.

W tym wypadku odległość końca lufy od deski wynosiła dokładnie 293 cm.

     Strzelano śrutem tomitex plaski gładki o masie 8.06 grain, karta próbkuje z częstotliwością 4100 próbek na sekundę, a śrut przebył odległość do kulochwytu w czasie 535 próbek ... to wszystko co musieliśmy wiedzieć.

Dzielimy 535 na 44100 - uzyskamy w ten sposób czas w sekundach od momenty wylotu srutu z lufy do chwili uderzenia w deskę. W tym wypadku wynik równy jest 0,0121315 s.

W tym czasie śrut przebył 2,93 metra. A w jakim przebędzie 1 metr ? Aby się tego dowiedzieć dzielimy 0,0121315 na 2,93 , w tym wypadku wyszło 0,0041404 - w takim czasie śrut wystrzelony z wiatrówki przebywa 1 metr.

Teraz juz z górki, wystarczy podzielić 1 sekundę na 0,0041404 i otrzymamy prędkość w metrach na sekundę. W tym wypadku wyszło 241,5 m/s.

Podsumowanie:

Metoda jest prosta, sam pomiar nie wymaga specjalistycznego sprzętu i właściwie każdy może sobie taki pomiar wykonać samodzielnie. Powtarzalność wyników metody jest bardzo dobra - na trzy strzały różnice zidentyfikowanej prędkości nie przekroczyły 2 m/s, bardziej prawdopodobne ze to wiatrówka posyła śrut z różna prędkością, błędy samej metody powinny się zawierać w dziesiątych częściach metra.

Pewność co do dokładności będzie można jednak uzyskać dopiero po dokonaniu pomiaru normalnym chronometrem i porównaniu wyniku z tym uzyskanym poprzez identyfikacje dźwięku.

Autorem zaprezentowanego tutaj pomiaru jest SigreG

Pomiar prędkości przy użyciu dźwięku opracował sigreg.

Dobrej   jakości chrono kupić można w Cekausie i u Tonia